Η δυσκοιλιότητα αποτελεί ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα γαστρεντερικών διαταραχών και απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Συνήθως αποτελεί ένα δυσάρεστο και επώδυνο πρόβλημα και συνοδεύεται από ενοχλητικά συμπτώματα, όπως το φούσκωμα και ο μετεωρισμός. Παρότι μπορεί να οφείλεται και σε παθολογικούς λόγους, τις περισσότερες φορές έχει τις ρίζες της στη διατροφή και το γενικότερο τρόπο ζωής.
Όπως πολλές κατηγορίες τροφίμων μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα δυσκοιλιότητας, έτσι και πολλά άλλα τρόφιμα έχει αποδειχθεί ότι την προκαλούν ή την επιδεινώνουν. Στοχευμένες αλλαγές στη διατροφή και μειωμένη πρόσληψη ορισμένων κατηγοριών τροφίμων μπορούν να βοηθήσουν στην επαναφορά της ομαλής λειτουργίας του εντέρου, πάντα σύμφωνα με τις εξατομικευμένες ανάγκες του καθενός. Στην εμφάνιση της δυσκοιλιότητας μπορούν, επίσης, να παίξουν ρόλο η αφυδάτωση, το άγχος, η σωματική δραστηριότητα και άλλα παθολογικά αίτια, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS).
Τρόφιμα που προκαλούν ή επιδεινώνουν τη δυσκοιλιότητα
Στο γενικό πληθυσμό υγιών ατόμων η δυσκοιλιότητα εμφανίζεται ως κάτι παροδικό που υποχωρεί χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Αρκούν μερικές μέρες και κάποιες στοχευμένες διατροφικές επιλογές για να επανέλθει η κανονικότητα. Αντίστοιχα, με τον ίδιο απλό τρόπο μπορεί να προκληθεί και διαταραχή. Στους περισσότερους υγιείς ανθρώπους, ένα συγκεκριμένο τρόφιμο δεν μπορεί να ευθύνεται από μόνο του για την εμφάνιση δυσκοιλιότητας. Επομένως, μεγάλες διατροφικές αλλαγές, όπως ο περιορισμός μιας ολόκληρης ομάδας τροφίμων, χωρίς τη συμβουλή γιατρού ή διαιτολόγου, συνήθως δεν ενδείκνυνται.
- Αλκοόλ
Το αλκοόλ αναφέρεται συχνά ως πιθανή αιτία πρόκλησης δυσκοιλιότητας. Αυτό συμβαίνει λόγω της ιδιότητας που έχει το αλκοόλ να προκαλεί διούρηση, με αποτέλεσμα να χάνονται μεγάλες ποσότητες υγρών από τον οργανισμό και να προκαλείται αφυδάτωση. Η λήψη απαραίτητης ποσότητας υγρών και η σωστή ενυδάτωση του σώματος είναι σημαντικοί παράγοντες στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, καθώς το νερό του οργανισμού είναι αυτό που αλληλεπιδρά με τις φυτικές ίνες, αυξάνοντας το περιεχόμενο του εντέρου και κάνοντας το πιο μαλακό για τη διευκόλυνση της κένωσης.
- Τροφές που περιέχουν γλουτένη
Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που περιέχεται σε σιτηρά όπως το σιτάρι, το κριθάρι και η σίκαλη. Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη έχει συνδεθεί με μια κατάσταση που ονομάζεται κοιλιοκάκη, η οποία εμφανίζεται σε άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη. Σε περιπτώσεις κοιλιοκάκης το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει την γλουτένη ως «εχθρό» και επιτίθεται στο έντερο, προκαλώντας σημαντικές βλάβες. Ασθενείς με κοιλιοκάκη καλούνται να ακολουθούν δίαιτα χωρίς γλουτένη, έτσι ώστε να περιορίζονται τα συμπτώματα. Ακόμα και αν δεν υφίσταται κοιλιοκάκη, μερικοί άνθρωποι μπορεί να παρουσιάσουν δυσκοιλιότητα όταν τρώνε τροφές που περιέχουν γλουτένη ή να έχουν αυτό το αυτοάνοσο νόσημα χωρίς να το γνωρίζουν. Επομένως, η αποφυγή γλουτένης μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της δυσκοιλιότητας και την επαναφορά της λειτουργίας του εντέρου.
Η ευαισθησία στη γλουτένη, η οποία δεν σχετίζεται με κοιλιοκάκη, καθώς και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι καταστάσεις που μπορεί, επίσης, να σχετίζονται με την κατανάλωση ορισμένων σιτηρών και να έχουν αντίκτυπο στο έντερο. Η οποιαδήποτε ένδειξη ή υποψία πρέπει να συζητούνται με επαγγελματίες υγείας, προκειμένου να δοθούν οι σωστές κατευθυντήριες οδηγίες.
- Επεξεργασμένα σιτηρά
Παρ’ ότι προϊόντα παρασκευασμένα από σιτηρά, όπως το ψωμί, οι ζύμες, το ρύζι και τα ζυμαρικά είναι πλούσια σε αδιάλυτες φυτικές ίνες, πολλές φορές η επεξεργασία τους οδηγεί σε προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε αυτές. Αυτό συμβαίνει επειδή η επεξεργασία αφαιρεί το πίτουρο και διάφορα άλλα μέρη των κόκκων, τα οποία περιέχουν το πιο σημαντικό μέρος φυτικών ινών. Επομένως, η κατανάλωση των λεγόμενων «λευκών» προϊόντων τέτοιου τύπου ίσως έχει τελικά τα αντίθετα αποτελέσματα και επιδεινώνει πιθανά συμπτώματα δυσκοιλιότητας. Η μείωση της πρόσληψης επεξεργασμένων κόκκων και η αντικατάστασή τους με προϊόντα ολικής άλεσης θα βοηθήσει στη βελτίωση της κινητικότητας του εντέρου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φυτικών ινών αντενδείκνυται σε κάποιες ομάδες ανθρώπων με πεπτικές παθήσεις, καθώς μπορεί να επιδεινωθούν τα συμπτώματά τους.
- Γαλακτοκομικά προϊόντα
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι μια άλλη κοινή αιτία δυσκοιλιότητας, η οποία επηρεάζει σημαντικό μέρος του γενικού πληθυσμού. Τα βρέφη, τα νήπια και τα παιδιά εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο, ο οποίος σχετίζεται με ευαισθησία στο αγελαδινό γάλα. Σε μια κλινική δοκιμή του 2021, αναφέρθηκε ότι οι πρωτεΐνες του αγελαδινού γάλακτος, όπως ο ορός γάλακτος ή η καζεΐνη, μπορούν να μειώσουν τις κινήσεις του εντέρου και να οδηγήσουν σε φλεγμονή και δυσκοιλιότητα.
Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται να αναφερθεί ότι η παραπάνω κατάσταση δεν σχετίζεται με δυσανεξία στη λακτόζη, μιας και αυτό εκδηλώνεται με διάρροια, αντί για δυσκοιλιότητα, μετά την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων.
- Υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα
Οι ρυθμοί της σύγχρονης ζωής στρέφουν μεγάλο μέρος του πληθυσμού στην επιλογή fast food και υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αυξάνεται κατά πολύ η πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και ζάχαρης, συστατικά τα οποία συνδέονται με κίνδυνο εμφάνισης δυσκοιλιότητας, ενώ μειώνονται οι φυτικές ίνες. Παράλληλα, τα τηγανητά και εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα τείνουν να περιέχουν μεγάλες ποσότητες αλατιού, το οποίο μπορεί να μειώσει την περιεκτικότητα του οργανισμού σε νερό, προωθώντας την αφυδάτωση. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει μείωση των διαθέσιμων υγρών στο έντερο και δυσκολία στην ομαλή κίνηση του περιεχομένου του εντέρου.
Σειρά Bactefiber της Olonea, με προβιοτικά και φυτικές ίνες για τη δυσκοιλιότητα
Η ΟLONEA παρουσιάζει δύο μοναδικά προϊόντα βασισμένα στα προβιοτικά και τις υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες, τα οποία στοχεύουν στην βελτίωση των συμπτωμάτων δυσκοιλιότητας.
Το Bactefiber Regular περιέχει συνδυασμό από κλινικά μελετημένα συστατικά με 8 προβιοτικά στελέχη 10 δις ανά δόση και 4,9 γραμμάρια υδατοδιαλυτών φυτικών ινών Sunfiber για την επαναφορά της φυσιολογικής κινητικότητας του εντέρου χωρίς δυσάρεστες παρενέργειες.
Αντίστοιχα το Bactefiber Junior αποτελεί μια εξειδικευμένη πρόταση για την ανακούφιση της δυσκοιλιότητας που εμφανίζεται σε παιδιά. Περιέχει 10 προβιοτικά στελέχη με μικροοργανισμούς ειδικά μελετημένους στο παιδικό μικροβίωμα, 10 δις ανά δόση και προσαρμοσμένη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες στα 2,9 γραμμάρια ανά φακελάκι.
Τα προϊόντα Bactefiber δεν περιέχουν βλαπτικά πρόσθετα, συντηρητικά, αλλεργιογόνα και γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, ενώ μπορούν να καταναλωθούν και από άτομα που ακολουθούν Low FODMΑP διατροφή.
Βιβλιογραφία
- Rollet M, Bohn T, Vahid F, On Behalf Of The Oriscav Working Group. Association between Dietary Factors and Constipation in Adults Living in Luxembourg and Taking Part in the ORISCAV-LUX 2 Survey. Nutrients. 2021 Dec 28;14(1):122. doi: 10.3390/nu14010122. PMID: 35010999; PMCID: PMC8746799.
- Reding KW, Cain KC, Jarrett ME, Eugenio MD, Heitkemper MM. Relationship between patterns of alcohol consumption and gastrointestinal symptoms among patients with irritable bowel syndrome. Am J Gastroenterol. 2013 Feb;108(2):270-6. doi: 10.1038/ajg.2012.414. Epub 2013 Jan 8. PMID: 23295280; PMCID: PMC3697482.
- Gong, Zhuozhi & Li, Teng & Du, Yanyuan & Yan, He & Xu, Minhao & Lian, Yue & Wei, Wei & Liu, Tao. (2023). Constipation and diarrhea’s relationship with alcohol consumption in adult Americans: evidence from NHANES 2005-2010. 10.21203/rs.3.rs-3730536/v1.
- Gholizadeh E, Keshteli AH, Esmaillzadeh A, Feizi A, Adibi P. The Relationship between Functional Constipation and Major Dietary Patterns in Iranian Adults: Findings from the Large Cross-Sectional Population-Based SEPAHAN Study. Prev Nutr Food Sci. 2021 Jun 30;26(2):146-156. doi: 10.3746/pnf.2021.26.2.146. PMID: 34316479; PMCID: PMC8276711.
