Συνδέεται το εντερικό μικροβίωμα με τα επίπεδα σακχάρου;
Η υγεία του εντέρου και του γαστρεντερικού συστήματος εν γένει, καθώς και η ισορροπία του σακχάρου στο αίμα είναι περίπλοκα συνδεδεμένα μέσω μιας αλληλεπίδρασης σύνθετων φυσιολογικών μηχανισμών. Η κατανόηση αυτού του δεσμού θα μπορούσε να προσφέρει αποτελεσματικές λύσεις στην αναγνώριση και την εξήγηση της εκτεταμένης επίδρασης που ασκούν οι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί του εντέρου, τα γνωστά πλέον βακτηριακά στελέχη, σε διάφορες συνθήκες υγείας και τη συνολική ευεξία.
Το εντερικό μικροβίωμα περιγράφει το σύνολο τρισεκατομμυρίων μικροοργανισμών που αποικίζουν κατά μήκος της γαστρεντερικής οδού. Όταν το εντερικό μικροβίωμα είναι σε ισορροπία, εξασφαλίζεται πλήθος ευεργετικών λειτουργιών όπως η ομαλή κινητικότητα του εντέρου, η ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα, η ανακούφιση από συμπτώματα ευερέθιστου εντέρου, αλλά και η αποτελεσματική πέψη και απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των υδατανθράκων.
Διάσπαση και απορρόφηση υδατανθράκων
Όταν οι υδατάνθρακες διασπώνται κατά την πέψη, μετατρέπονται κυρίως σε δύο τύπους σακχάρων: γλυκόζη και φρουκτόζη. Η γλυκόζη απορροφάται άμεσα και εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος. Εκεί επηρεάζει τα επίπεδα γλυκόζης του αίματός ή διαφορετικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Η γλυκόζη αποτελεί την κύρια πηγή ενέργειας του σώματος, χρησιμοποιείται, δηλαδή, από τα κύτταρα του σώματος ως καύσιμο. Όταν η γλυκόζη βρίσκεται σε περίσσεια αποθηκεύεται ως γλυκογόνο στο ήπαρ και τους μυς για μεταγενέστερη χρήση από τον οργανισμό.
Η φρουκτόζη, από την άλλη, πηγαίνει κυρίως στο ήπαρ, όπου μεταβολίζεται και μπορεί να μετατραπεί σε γλυκόζη ή να αποθηκευτεί ως λίπος. Αυτοί οι διαφορετικοί τύποι σακχάρων διανέμονται στη συνέχεια σε όλο το σώμα για να παρέχουν ενέργεια και να υποστηρίξουν διάφορες μεταβολικές διεργασίες.
Το εντερικό μικροβίωμα κατά την πέψη των υδατανθράκων
Η ισορροπία του εντερικού μικροβιώματος μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου στο αίμα, ρυθμίζοντας το ρυθμό με τον οποίο αυτά τα σάκχαρα απορροφώνται στην κυκλοφορία του αίματος. Η ισορροπία μεταξύ των μικροοργανισμών που αποικίζουν στο έντερο υποστηρίζει την πιο αργή και ελεγχόμενη απελευθέρωση των σακχάρων στο αίμα, προλαμβάνοντας απότομες και γρήγορες μεταβολές του γλυκαιμικού δείκτη.
Η σταθερότητα στα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική ευεξία, καθώς εξασφαλίζει ότι οι ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού καλύπτονται αποτελεσματικά. Ταυτόχρονα αποφεύγονται συναφή προβλήματα υπογλυκαιμίας (χαμηλό σάκχαρο στο αίμα) και υπεργλυκαιμίας (υψηλό σάκχαρο στο αίμα), τα οποία μπορεί να φανούν εξαιρετικά επικίνδυνα για άτομα με διαβήτη.
Σταθερά επίπεδα σακχάρου
Όταν τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος πέφτουν κάτω από ένα όριο, τότε είναι πιθανό να εμφανιστούν διάφορα συμπτώματα που σχετίζονται με ξαφνική ενεργειακή κατάρρευση, όπως πονοκεφάλους και ρίγη, καθώς και έντονη λαχτάρα για τρόφιμα που είναι υψηλά σε ζάχαρη. Αυτός είναι ο τρόπος του σώματος να μας επιστήσει την προσοχή, προκειμένου να υπάρξουν συνέπειες από την μακροπρόθεσμη υπογλυκαιμία. Ειδικά στις περιπτώσεις ασθενών με διαβήτη, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο, καθώς μια πολύωρη υπογλυκαιμία μπορεί να έχει άσχημες συνέπειες.
Ακόμα όμως και οι περιπτώσεις υπογλυκαιμίας χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Μπορεί η αποκατάσταση των επιπέδων σακχάρου να μοιάζει εύκολη υπόθεση, ο τρόπος όμως με τον οποίο θα αυξηθεί το σάκχαρο του αίματος έχει σημασία. Η κατανάλωση τροφών με απλά σάκχαρα, όπως η ζάχαρη που περιέχει γλυκόζη, μπορούν να αυξήσουν άμεσα το γλυκαιμικό δείκτη. Η ραγδαία αυτή αύξηση, αν και στιγμιαία, ωφελεί τον οργανισμό αλλά δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, μιας και δεν διατηρείται για ένα επαρκές χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα την εξίσου γρήγορη πτώση. Η όλη αστάθεια που προκαλείται και επαναλαμβάνεται, όχι μόνο μπορεί να επιβαρύνει ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, αλλά να δημιουργήσει και τις προϋποθέσεις για την εμφάνισή του σε άτομα που δεν είχαν.
Τρόποι αλληλεπίδρασης εντερικού μικροβιώματος και επιπέδων σακχάρου στο αίμα
Ζύμωση φυτικών ινών
Το εντερικό μικροβίωμα αποτελείται από ζωντανούς μικροοργανισμούς, οι οποίοι χρειάζονται μια πηγή ενέργειας για να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους. Οι φυτικές ίνες, δηλαδή οι σύνθετοι υδατάνθρακες που βρίσκονται σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης, αποτελούν το θρεπτικό υπόστρωμα του εντερικού μικροβιώματος, έχοντας ισχυρή πρεβιοτική δράση. Τα βακτήρια του εντέρου διασπούν τις φυτικές ίνες, μέσω της λεγόμενης ζύμωσης, σε λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας (SCFAs), όπως το βουτυρικό οξύ. Τα SCFA αποτελούν το ενεργειακό νόμισμα του εντέρου, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλουν στην ενίσχυση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη, τη μείωση της φλεγμονής και τη ρύθμιση των ορμονών που επηρεάζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Ρύθμιση της εντερικής ορμόνης
Το μικροβίωμα του εντέρου επηρεάζει την παραγωγή των ορμονών του εντέρου όπως το πεπτίδιο-1 (GLP-1) που μοιάζει με γλυκαγόνη και το πεπτίδιο YY (PYY). Αυτές οι ορμόνες συμμετέχουν στη ρύθμιση της όρεξης, την πρόσληψη της τροφής και τον ρυθμό με τον οποίο το στομάχι αδειάζει από το περιεχόμενό του. Η αλληλεπίδραση του εντερικού μικροβιώματος με την έκκριση των παραπάνω ορμονών μπορεί να επιβραδύνει την πέψη, τη διάσπαση και την απορρόφηση των υδατανθράκων, αποτρέποντας γρήγορες διακυμάνσεις στο σάκχαρο του αίματος μετά τα γεύματα.
Φλεγμονή και αντίσταση στην ινσουλίνη
Όπως έχει αναφερθεί και παραπάνω, το κλειδί στο εντερικό μικροβίωμα είναι η ισορροπία. Όταν αυτή η ισορροπία διαταραχθεί, τότε επικρατεί δυσβίωση σε αυτό. Σε τέτοια περίπτωση, στο έντερο θα υπάρχουν υψηλότεροι αριθμοί δυνητικά παθογόνων μικροοργανισμών συγκριτικά με τα φιλικά βακτήρια, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια φλεγμονή χαμηλού βαθμού. Η φλεγμονή αυτή μπορεί ακόμη και να παρεμβαίνει στις οδούς σηματοδότησης της ινσουλίνης του σώματος, συνεισφέροντας στην αντίσταση στην ινσουλίνη σταδιακά. Ο οργανισμός δύναται να αποκτήσει ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη, απαιτώντας όλο και μεγαλύτερη ποσότητα από το πάγκρεας. Η ισορροπία μεταξύ των μικροοργανισμών του μπορεί να συμβάλλει στη μείωση της φλεγμονής με τα ανάλογα αποτελέσματα στην αντίσταση της ινσουλίνης.
Γλυκονεογένεση
Ορισμένα βακτήρια του εντέρου είναι ικανά να ρυθμίσουν τη γλυκονεογένεση, μια διαδικασία κατά την οποία το ήπαρ παράγει γλυκόζη από πηγές οι οποίες δεν περιέχουν υδατάνθρακες. Κάποια είδη βακτηρίων, για παράδειγμα, μπορούν να επηρεάσουν την έκφραση των γονιδίων που εμπλέκονται σε αυτές τις διαδικασίες.
Μεταβολισμός βιοδραστικών ουσιών
Το εντερικό μικροβίωμα μεταβολίζει βιοδραστικές ουσίες που βρίσκονται στα τρόφιμα, όπως οι πολυφαινόλες. Οι μεταβολίτες που προκύπτουν φαίνεται να συμβάλλουν θετικά στη ρύθμιση του σακχάρου του αίματος, επηρεάζοντας τους μεταφορείς γλυκόζης και τη ρύθμιση της ινσουλίνης.
Προβιοτικά και εξισορρόπηση εντερικού μικροβιώματος
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που, όταν λαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες, έχουν θετικό αποτέλεσμα στην πρόληψη ή θεραπεία μιας ειδικής παθολογικής κατάστασης, μέσω της βελτίωσης της ισορροπίας του εντερικού μικροβιώματος. Τα προβιοτικά μπορούν να συμβάλλουν στην αποκατάσταση της ισορροπίας του εντερικού μικροβιώματος, προσδίδοντας μέγιστα οφέλη στον οργανισμό.
Προβιοτικά Bacteflora από την OLONEA
H οικογένεια Bacteflora περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη σειρά προβιοτικών για κάθε φύλο, ηλικία και ανάγκη. Επιλέξτε σύμφωνα με τις δικές σας προσωπικές ανάγκες το συμπλήρωμα διατροφής που σας ταιριάζει. Είτε αναζητάτε ένα καθημερινό προβιοτικό, όπως το Bacteflora Daily, είτε κάτι που θα σας δώσει plus ενέργεια στις απαιτητικές καταστάσεις, όπως το Bacteflora Plus, η OLONΕΑ διαθέτει ακριβώς αυτό που ψάχνεις. Με προϊόντα κατάλληλα για όλους, χωρίς αλλεργιογόνα, βλαπτικά συντηρητικά και GMO.
Στην OLONEA σχεδιάζουμε και παρέχουμε προϊόντα για κάθε ανάγκη, τα οποία εγγυώνται την ασφάλεια, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα που αναζητάτε.
Νοιαζόμαστε φυσικά για εσάς!
Βιβλιογραφία
- Salles BIM, Cioffi D, Ferreira SRG. Probiotics supplementation and insulin resistance: a systematic review. Diabetol Metab Syndr. 2020 Nov 11;12(1):98. doi: 10.1186/s13098-020-00603-6. PMID: 33292434; PMCID: PMC7656736.
- Li, Y., Wu, Y., Wu, L. et al. The effects of probiotic administration on patients with prediabetes: a meta-analysis and systematic review. J Transl Med 20, 498 (2022). https://doi.org/10.1186/s12967-022-03695-y
