Σχεδόν το 2% του ελληνικού πληθυσμού ακολουθεί vegan επιλογές, με το ποσοστό αυτό να είναι συνεχώς αυξανόμενο την τελευταία 10ετία.
Τι ορίζεται ως βιγκανισμός;
Η έννοια vegan δεν αφορά μόνο συγκεκριμένες διατροφικές επιλογές, αλλά χαρακτηρίζει έναν συνολικό τρόπο ζωής, βασισμένο στην πλήρη αποχή από οτιδήποτε ζωικής προέλευσης. Σε αυτό το πλαίσιο και ο όρος «vegan food» αναφέρεται σε προϊόντα χωρίς ζωικά συστατικά τροφίμων και έχει καθιερωθεί σε παγκόσμιο επίπεδο.
Vegan VS Vegetarian
Η χορτοφαγία είναι μια διατροφή που επιλέγεται από μεγάλο μέρος του πληθυσμού εδώ και αρκετά χρόνια. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, άνθρωποι ακολουθούν μια χορτοφαγική διατροφή και για συγκεκριμένες περιόδους μέσα στο χρόνο, με απώτερο σκοπό την αποτοξίνωση του οργανισμού. Ωστόσο, η αυστηρή χορτοφαγία (vegan) και οι επιλογές όσων την ακολουθούν έχει ενισχυθεί περαιτέρω τα τελευταία χρόνια.
Η κύρια διαφορά μεταξύ των vegetarians και των vegans είναι ότι οι χορτοφάγοι δεν τρώνε το ζωικό κρέας, το οποίο προέρχεται από μοσχάρι, χοιρινό, κοτόπουλο και ψάρι, αλλά καταναλώνουν τα παράγωγα τους και προϊόντα με τα παραπάνω συστατικά. Για παράδειγμα οι χορτοφάγοι συμπεριλαμβάνουν στη διατροφή τους γαλακτοκομικά (γάλα, τυρί, γιαούρτι, βούτυρο) και αυγά.
Από την άλλη, η vegan δίαιτα είναι πιο περιοριστική και αποκλείει όλα τα προϊόντα, τα οποία φέρουν ζωικά συστατικά. Εξαιτίας των λιγότερων επιλογών που υπάρχουν στη vegan διατροφή, οι άνθρωποι πρέπει να ακολουθούν ένα αρκετά «οργανωμένο» πρόγραμμα διατροφής. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι συνδυασμοί των τροφών πρέπει να γίνονται πολύ προσεκτικά, προκειμένου να εξασφαλίζεται η επάρκεια θρεπτικών συστατικών και η κάλυψη των καθημερινών αναγκών του οργανισμού.
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί, ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού επιλέγει να μην «κατονομάζει» τις διατροφικές του επιλογές. Αντιθέτως, πολλοί είναι αυτοί που συνειδητά επιλέγουν να περιορίσουν το κόκκινο κρέας ή άλλα προϊόντα ζωικής προέλευσης για λόγους υγείας, στα πλαίσια υιοθέτησης πιο υγιεινών διατροφικών συνηθειών.
Στροφή στο «βιγκανισμό»
Το ποσοστό των ανθρώπων που επιλέγουν έναν vegan τρόπο ζωής και κατά συνέπεια μια vegan διατροφή έχει αυξηθεί σημαντικά. Οι αριθμοί αυτοί τείνουν να είναι περισσότερο αυξητικοί σε πολλές βιομηχανικές χώρες του δυτικού κόσμου, με αποτέλεσμα την ισχυρή επιρροή τους στον τομέα της βιομηχανίας τροφίμων, φαρμάκων αλλά και συμπληρωμάτων διατροφής. Ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι για κάθε είδος τροφής ζωικής προέλευσης, υπάρχει και υποκατάστατο φυτικής προέλευσης. Αξιοσημείωτο είναι ακόμα το γεγονός πως μεγάλο μέρος του πληθυσμού, δεν προχωράει με την αγορά προϊόντων αν δεν αναγράφεται σαφώς η ένδειξη vegan.
Τα αριθμητικά στοιχεία επιβεβαιώνουν αυτή την τάση. Μια δημοσκόπηση του 2016 έδειξε ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο ο αριθμός των vegans αυξήθηκε από 150.000 σε 542.000 μέσα σε μια δεκαετία, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός στην Αμερική, αυξήθηκε κατά 600% από σχεδόν 4 εκατομμύρια το 2014 σε 19,6 εκατομμύρια το 2017.
Έτσι, η τάση προς τη vegan διατροφή αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον μιας και ο πρωτογενής, αλλά και ο δευτερογενής τομέας πολλών χωρών, εξαρτάται μέχρι σήμερα σε μεγάλο βαθμό από το εμπόριο ζωικών προϊόντων και παραγώγων, δεδομένου πως το 2014 στην ΕΕ τα ζωικά προϊόντα αποτελούσαν το 45% των συνολικών πωλήσεων της κτηνοτροφίας.
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, ο βιγκανισμός χαρακτηρίζει μια γενικότερη στάση για τη ζωή. Η κακοποίηση και η εκμετάλλευση των ζώων οδηγεί στην ανάγκη για προστασία τους, μέσω του αποκλεισμού κάθε μορφής ζωικών προϊόντων. Ξεκινάει από τη διατροφή και επεκτείνεται έως και την επιλογή ρούχων και αξεσουάρ. Όσοι επιλέγουν τη vegan προσέγγιση απέχουν από την κατανάλωση οποιουδήποτε συστατικού ζωικής προέλευσης. Δηλαδή προϊόντα για τα οποία πρέπει να θανατωθούν ή να εκμεταλλευτούν ζώα, ψάρια και θαλασσινά. Ωστόσο, η vegan προσέγγιση δεν έχει να κάνει μόνο με θέματα διατροφής, αλλά συνήθως αποτυπώνει τη γενικότερη ηθική στάση όσων δηλώνουν vegan, απέναντι σε κάθε μορφή εκμετάλλευσης των ζώων. Για παράδειγμα, η αποφυγή χρήσης δερμάτινων υλικών ή προϊόντων περιποίησης που έχουν δοκιμαστεί σε ζώα περιλαμβάνονται στο vegan τρόπο ζωής και αντιπροσωπεύουν τη συνολική ηθική υποχρέωση που φέρουμε όλοι απέναντι σε κάθε ζωντανό οργανισμό.
Ταυτόχρονα μεγάλη είναι και η ανταπόκριση της επιστημονικής κοινότητας απέναντι στην κοινότητα vegan ανθρώπων. Αξιοσημείωτος αριθμός ερευνών μελετά τους κανόνες, τις αξίες, τα κίνητρα, τις διαιτητικές πεποιθήσεις, τον τρόπο κάποιος να υιοθετήσει vegan διατροφή αλλά και τις διατροφικές διαταραχές που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι vegan.
Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία οι καταναλωτές ερωτήθηκαν σε σχέση με τα κίνητρά τους. Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων απάντησε σχετικά με την κτηνοτροφία και την εκμετάλλευση των ζώων. Πιο συγκεκριμένα, το 89,7% απάντησε ότι στράφηκε στη vegan διατροφή κυρίως λόγω της ευαισθητοποίησής του για τα ζώα, το 69,3% είχε ως επιπλέον κίνητρο την προσωπική ευημερία και/ή την υγεία, ενώ το 46,8% συνυπολογίζει και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της κρεατοφαγίας.
Vegan: Τα οφέλη και οι κίνδυνοι στην υγεία
Η vegan διατροφή σχετίζεται με πολλά οφέλη για την υγεία, όπως ο χαμηλότερος κίνδυνος καρδιαγγειακών παθήσεων, χαμηλότερη αρτηριακή πίεση και χοληστερόλη αίματος και μειωμένος κίνδυνος παχυσαρκίας, διαβήτη τύπου 2 και καρκίνου του παχέος εντέρου. Στην ίδια τροχιά κινούνται και πολλοί γονείς, οι οποίοι εφαρμόζουν ήδη από πολύ νωρίς στα παιδιά τους αυστηρά χορτοφαγική δίαιτα. Ο λόγος είναι η διασφάλιση των παιδιών από μελλοντικούς κινδύνους για την υγεία που αποδίδονται στην κατανάλωση ζωικών προϊόντων, όπως η ανεξέλεγκτη χρήση αντιβιοτικών και ορμονών και φυσικά η υιοθέτηση μιας στάσης ζωής φιλική προς κάθε ζωντανή ύπαρξη.
Παρόλα αυτά όμως η αυστηρή χορτοφαγία δεν πρέπει να εφαρμόζεται χωρίς καθοδήγηση. Ένας διαιτολόγος-διατροφολόγος είναι ο πιο κατάλληλος να συμβουλέψει και να κατευθύνει στη σωστή υιοθέτηση μιας τέτοιας διατροφής. Ο ρόλος ενός ειδικού υγείας γίνεται ακόμα πιο απαραίτητος στην περίπτωση που ο διατρεφόμενος έχει υποκείμενα νοσήματα.
Μια vegan δίαιτα αφαιρεί κατηγορίες τροφίμων και συστατικών και μαζί με αυτά πηγές θρεπτικών ουσιών από τη διατροφή. Έτσι είναι απαραίτητος ο προγραμματισμός και ο σωστός συνδυασμός γευμάτων για την αποφυγή διατροφικών ελλείψεων.
Τα βασικά θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες και μέταλλα και ω3 λιπαρά οξέα, στα οποία οι vegan μπορεί να παρουσιάσουν έλλειψη, συνοψίζονται παρακάτω:
- Βιταμίνη Β12: Η βιταμίνη Β12 υπάρχει κυρίως σε ζωικά προϊόντα. Είναι απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Οι φυτικές πηγές αυτής της βιταμίνης περιλαμβάνουν εμπλουτισμένα δημητριακά ή φυτικά ροφήματα.
- Σίδηρος: Ο σίδηρος είναι απαραίτητο μικροθρεπτικό συστατικό, το οποίο συμμετέχει στον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων και της αιμοσφαιρίνης και στη μεταφορά του οξυγόνου στο σώμα. Τα όσπρια και τα σκούρα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, είναι καλές πηγές φυτικές πηγές σιδήρου.
- Ασβέστιο: Το ασβέστιο είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των οστών. Βρίσκεται κατά κύριο λόγο σε γαλακτοκομικά προϊόντα, ωστόσο μπορεί να ληφθεί και από φυτικές πηγές. Το ταχίνι και τα φυλλώδη χόρτα βοηθούν στη διατήρηση των επιπέδων ασβεστίου.
- Βιταμίνη D: Η βιταμίνη D ενισχύει το ανοσοποιητικό και είναι απαραίτητη για την συνολική υγεία. Το μεγαλύτερο μέρος βιταμίνης D παράγεται από τον οργανισμό, μετά από έκθεση στον ήλιο. Ωστόσο, πολλά είναι τρόφιμα τα οποία είναι εμπλουτισμένα με βιταμίνη D, με σκοπό την επαρκή λήψη της.
- Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: Τα ω3 λιπαρά οξέα είναι το κύριο θρεπτικό συστατικό του ιχθυελαίου. Τα απαραίτητα αυτά πολυακόρεστα λιπαρά οξέα είναι σημαντικά για τη λειτουργία της καρδιάς, της όρασης και του εγκεφάλου, ενώ υποστηρίζουν και πολλές ακόμα λειτουργίες του οργανισμού. Στην περίπτωση μιας vegan διατροφής, από την οποία εκλείπουν τα ψάρια, τότε ω3 λαμβάνονται από τα καρύδια ή το λιναρόσπορο.
- Ψευδάργυρος: Ο ψευδάργυρος είναι ένα σημαντικό μέταλλο για το ανοσοποιητικό σύστημα. Τα φασόλια, οι ξηροί καρποί και η βρώμη είναι τροφές φυτικής προέλευσης με υψηλή περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο.
Vegan Συμπληρώματα Διατροφής από την OLONEA®
Η OLONEA® φροντίζει για εσάς και την υγεία σας, προσφέροντάς σας συμπληρώματα διατροφής υψηλής ποιότητας, τα οποία ανταποκρίνονται στις εξατομικευμένες ανάγκες του κάθε ανθρώπου.
Πιστοί στο όραμα μας, να δημιουργούμε προϊόντα κατάλληλα για όλους, φροντίζουμε όλα μας τα προϊόντα, καθώς και τα επιμέρους συστατικά τους να μην περιέχουν συστατικά ζωικής προέλευσης. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζουμε 100% vegan προϊόντα.
