Πως θα υποστηρίξετε το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών φέτος;

Οι προκλήσεις της νέας σεζόν

Η νέα σχολική χρονιά φέρνει πάντα ανάμεικτα συναισθήματα για όλους. Τα παιδιά και οι έφηβοι χαίρονται που θα ξαναδούν τους φίλους τους, αλλά στεναχωριούνται που τελείωσαν οι διακοπές. Από την πλευρά των γονιών, όμως, κυριαρχεί η ανησυχία για τις ιώσεις που κάνουν την εμφάνισή τους κάθε φθινόπωρο και χειμώνα. Το ανοσοποιητικό σύστημα χρειάζεται συνεχή υποστήριξη, για να μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα σε πιθανούς εχθρούς, ακόμη και αν δεν μπορεί να τους αποφύγει πλήρως.

Δεν χρειάζεται να περιμένουμε την αλλαγή του καιρού για να ανησυχήσουμε για κρυολογήματα και ιώσεις, οι καθημερινές συνήθειες που ενισχύουν το ανοσοποιητικό πρέπει να γίνουν μέρος της καθημερινής ρουτίνας.

Που οφείλονται οι επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις;

Το ανοσοποιητικό των παιδιών δεν έχει ακόμη «εμπειρία» και είναι πιο ευάλωτο. Παιδιά σε μικρές ηλικίες αρρωσταίνουν συχνά, γεγονός που είναι φυσιολογικό. Ωστόσο, μια ίωση από μόνη της είναι ήδη αρκετά δυσάρεστη και, όταν η εμφάνιση των ιώσεων είναι συνεχής και σε μικρό χρονικό διάστημα, η κατάσταση γίνεται πολύ πιο δύσκολη

Ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες της σχολικής σεζόν, παρατηρούμε το φαινόμενο «ντόμινο» στις σχολικές τάξεις ή μέσα στην οικογένεια: ένα παιδί αρρωσταίνει, ακολουθούν τα υπόλοιπα και τελικά νοσούν και οι γονείς, πολλές φορές πιο βαριά από τα παιδιά. Οι λοιμώξεις που κυκλοφορούν συνήθως είναι γαστρεντερικές διαταραχές και λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, με συμπτώματα όπως καταρροή και βήχα.

Η σημασία της νηπιακής και παιδικής ηλικίας

Μπορεί, και όχι άδικα, το μεγάλο βάρος να πέφτει στις σχολικές μονάδες και στα πολλά παιδάκια που μεταφέρουν ιώσεις το ένα στο άλλο, όμως η διαδικασία αυτή είναι απολύτως απαραίτητη για τον οργανισμό, για δύο βασικούς λόγους. 

Ανάπτυξη ενός λειτουργικού ανοσοποιητικού συστήματος

Κάθε φορά που το παιδί έρχεται σε επαφή με έναν νέο μικροοργανισμό, το ανοσοποιητικό χρειάζεται χρόνο για να μάθει πώς να τον αντιμετωπίσει. Μετά από κάθε «μάχη» γίνεται πιο δυνατό και έτσι, σταδιακά, οι λοιμώξεις εμφανίζονται πιο αραιά ή με πιο ήπια συμπτώματα. Η συναναστροφή με άλλα παιδιά εκθέτει τον οργανισμό σε πολλούς διαφορετικούς μικροοργανισμούς ταυτόχρονα, αφού το κάθε παιδί μπορεί να φέρει διαφορετικό μικροβιακό φορτίο. Αυτή η διαδικασία ενεργοποιεί τα κύτταρα του ανοσοποιητικού και ενισχύει την ικανότητά τους να αντιδρούν αποτελεσματικά. Όταν, μάλιστα, οι «εισβολείς» είναι πολλοί και διαφορετικοί, το ανοσοποιητικό εκπαιδεύεται να ανταποκρίνεται ακόμη και σε πιο δύσκολες συνθήκες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα παιδιά που πηγαίνουν σε παιδικό σταθμό. Στην αρχή αρρωσταίνουν συχνά, αλλά μεγαλώνοντας αυτό μειώνεται, γεγονός που δείχνει πως η κοινωνική έκθεση βοηθά στην ταχύτερη ανάπτυξη ενός ισχυρού ανοσοποιητικού.

Υποστήριξη εντερικού μικροβιώματος

Η ποικιλομορφία των μικροοργανισμών, με τους οποίους έρχεται ένα παιδί σε επαφή, έχει οφέλη και στη δημιουργία ενός ισορροπημένου μικροβιώματος. Η σύνθεση του εντερικού, στοματικού ή δερματικού μικροβιώματος παίζει σημαντικό ρόλο στην προστασία από παθογόνους μικροοργανισμούς. Οι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί που αποτελούν το μικροβίωμα σχηματίζουν μιας πρώτης γραμμής άμυνα για τη διατήρηση της υγείας.

Μέτρα προστασίας

Παρά τη σημασία των όσων αναφέρθηκαν παραπάνω, ο περιορισμός των λοιμώξεων αποτελεί τη μόνιμη έννοια των γονέων. Ακόμα και αν είναι αδύνατο το να μη νοσήσουν τα παιδιά από κοινές εποχικές ιώσεις, είναι εφικτό να βιώσουν αυτές τις λοιμώξεις πολύ πιο εύκολα.

1. Σωστή και τακτική υγιεινή 
   Το πλύσιμο των χεριών είναι η πρώτη γραμμή προστασίας, καθώς απομακρύνει μεγάλο μέρος του μικροβιακού φορτίου, ειδικά για τα παιδιά μικρής ηλικίας, τα οποία τείνουν να εξερευνούν τα πάντα με τα χέρια τους και αμέσως μετά να τα φέρνουν σε επαφή με το πρόσωπό τους. Η κατάσταση είναι χειρότερη στην περίπτωση συμπτωμάτων, όπως βήχας ή φτέρνισμα, μιας και μπορεί να διασπείρουν σταγονίδια παντού, κάνοντας τη διατήρηση της υγιεινής ακόμα πιο επιτακτική. Το τακτικό πλύσιμο, λοιπόν, ιδανικά υπό την μορφή παιχνιδιού, μπορεί να γίνει ένας πολύ πιστός φίλος των παιδιών. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε απολυμαντικά μαντηλάκια σε πολύχρωμες συσκευασίες, οι οποίες θα γίνουν ο καλύτερος τους φίλος. 
2. Τροφές για τόνωση του ανοσοποιητικού
   Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πολύτιμες πηγές θρεπτικών συστατικών, όμως συχνά τα παιδιά τα αποφεύγουν. Ένας δημιουργικός τρόπος σερβιρίσματος μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ένα ιδιαίτερο δοχείο φαγητού με ξεχωριστές θέσεις για διάφορα τρόφιμα δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να διαλέξουν τα αγαπημένα τους. Φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, ξηροί καρποί, σάντουιτς με λαχανικά και καλές πηγές πρωτεΐνης, αλλά και πολύχρωμες σαλάτες, αποτελούν ιδέες για ένα γεύμα γεμάτο βιταμίνες C και D, ψευδάργυρο, σίδηρο, ασβέστιο και άλλα σημαντικά συστατικά.
3. Εντερικό μικροβίωμα
   Το 80% των κυττάρων του ανοσοποιητικού βρίσκονται στο έντερο, επομένως η ισορροπία του εντερικού μικροβιώματος κρίνεται απαραίτητη. Οι φυτικές ίνες παίζουν σπουδαίο ρόλο στη διατήρηση αυτής της ισορροπίας, καθώς αποτελούν το θρεπτικό υπόστρωμα των ωφέλιμων μικροοργανισμών. Η συμπληρωματική λήψη με προβιοτικά είναι, επίσης, μια αποτελεσματική λύση για την υγεία του εντερικού μικροβιώματος των παιδιών. Η σειρά Bacteflora της OLONEA περιλαμβάνει δυο προϊόντα ειδικά για παιδιά, δίνοντας σημασία στις ιδιαίτερες ανάγκες του παιδικού εντερικού μικροβιώματος. Τα προϊόντα Bacteflora Junior και Bacteflora Immune Junior, παρέχουν συνδυασμούς προβιοτικών στελεχών σε υψηλές περιεκτικότητες και άλλα δραστικά συστατικά για κάθε ανάγκη.
4. Επαρκής και ποιοτικός ύπνος
   Ο ποιοτικός ύπνος είναι θεμελιώδης για την καλή λειτουργία του οργανισμού και την υγιή ανάπτυξη των παιδιών, ενώ ενισχύει και την άμυνα του ανοσοποιητικού τους. Τα μικρότερα παιδιά χρειάζονται αρκετές ώρες ύπνου και είναι σημαντικό να ακολουθούν ένα σταθερό καθημερινό πρόγραμμα, χωρίς μεγάλες αλλαγές στη ρουτίνα τους.

    

Βιβλιογραφία

1. Hojsak I. Probiotics in Children: What Is the Evidence? Pediatr Gastroenterol Hepatol Nutr. 2017 Sep;20(3):139-146. doi: 10.5223/pghn.2017.20.3.139. Epub 2017 Sep 26. PMID: 29026729; PMCID: PMC5636929.
2. Vighi G, Marcucci F, Sensi L, Di Cara G, Frati F. Allergy and the gastrointestinal system. Clin Exp Immunol. 2008 Sep;153 Suppl 1(Suppl 1):3-6. doi: 10.1111/j.1365-2249.2008.03713.x. PMID: 18721321; PMCID: PMC2515351.
3. Ball TM, Holberg CJ, Aldous MB, Martinez FD, Wright AL. Influence of attendance at day care on the common cold from birth through 13 years of age. Arch Pediatr Adolesc Med. 2002 Feb;156(2):121-6. doi: 10.1001/archpedi.156.2.121. PMID: 11814371.
4. Holmgren, J., Czerkinsky, C. Mucosal immunity and vaccines. Nat Med 11 (Suppl 4), S45–S53 (2005). https://doi.org/10.1038/nm1213
5. Gombart AF, Pierre A, Maggini S. A Review of Micronutrients and the Immune System-Working in Harmony to Reduce the Risk of Infection. Nutrients. 2020 Jan 16;12(1):236. doi: 10.3390/nu12010236. PMID: 31963293; PMCID: PMC7019735.
6. Caballero S, Pamer EG. Microbiota-mediated inflammation and antimicrobial defense in the intestine. Annu Rev Immunol. 2015;33:227-56. doi: 10.1146/annurev-immunol-032713-120238. Epub 2015 Jan 2. PMID: 25581310; PMCID: PMC4540477.